کاوشگر لینوکس

آموزش لینوکس و معرفی نرم افزارهای کاربردی مرجع باز (open source)

کاوشگر لینوکس

آموزش لینوکس و معرفی نرم افزارهای کاربردی مرجع باز (open source)

تصورغلط درموردعدم امکان جابجائی ازویندوزبه لینوکس

اشخاص وارگانها وشرکتهائی که تصور میکنند برای مهاجرت از ویندوزبه گنو/لینوکس و روی آوردن به opensource بعلت استفاده فعلی شان از نرم افزارهای کاربردی ویندوزی و نیاز مبرم به ادامه کار با اینگونه نرم افزارهای تخصصی یا ابزارها مشکل دارند باید در این اندیشه تجدید نظر کنند.


linux-vs-windows
تصور میکنم هیچ کس به این افراد نگفته است که گنو/لینوکس درخود این امکانات را دارد که کلیه برنامه های ویندوزی اعم از نرم افزارهای عمومی و اختصاصی را با کمی تغییرات و از راههای مختلف اجرا نماید .


.بعنوان نمونه کمپانی بزرگ والت دیسنی از محیط لینوکس بخوبی در مجموعه خود استفاده نموده و نرم افزار طراحی فتوشاپ را نیز با کمک برنامه کمکی wine اختصاصی خود به بهره برداری رسانده است . شرکت دیسنی نخستین بار از لینوکس در سال 2002 میلادی در کارهای انیمیشن سازی بهره جست و در حال حاضر با دیدن قابلیتهاب بی نظیر این سیستم عامل مشتاقانه توسط آگهی های تبلیغاتی مهندسین مشاور و پشتیبانی فنی از لینوکس را استخدام میکند .


کمپانی دیگری چون sun microsystems‌ نیز مشاهده کردکه terminal servers‌ به آنها امکان اجرای تعدادی از برنامه های ویندوزی را میدهد . اغلب توزیعهای مهم لینوکس هم امکانات استفاده از terminal services و  Citrix MetaFrame XP Presentation Server را فراهم نموده اند .


اگرچه لینوکس سیستم ترمینال سرویس اختصاصی خود را دارد استفاده از این سیستم ویندوزی در کنار لینوکس شرکتهای بزرگ را قادر میسازد تا از قابلیتهای بی نظیز و امنیت کامل ضمن استفاده از نرم افزارهای قبلی خود بهره مند شوند .


در اینجا به ذکر یک مثال عملی میپردازیم :


فرض کنید یک موسسه در حال استفاده از تعدادی بسته نرم افزاری ویندوزی به شرح زیر است و میخواهد از ویندوز به لینوکس منتقل شود :


SPSS v9+, HLM4, Streams, LISREL and Nud*ist


در این وضعیت موسسه یک سری وظایف را در قالب تغییراتی باید از پیش در موسسه به انجام برساند که برای نرم افزارهای تخصصی فوق به شرح زیر است :


نظر به اینکه کاربران این موسسه قبلا از ویندوز XP‌ نسخه professional‌ استفاده میکرده اند مدیر IT موسسه باید ابتدا پشتیبانی از ترمینال سرویس ویندوزی را در لینوکس فعال نموده و با استفاده از برنامه rdesktop هریک از برنامه های فوق را بر روی دستگاههای مجهز به لینوکس اجرا نماید (ضمنا به تجربه اثبات گردیده که این برنامه ها در محیط لینوکس بسیار بهتر از قبل و سریعتر اجرا میشوند).


راه حل دیگر استفاده از برنامه win4lin میباشد .


برخی دیگر از مردم برنامه vmware را می پسندند که از نسخه 5 به بعد با ارتقاء چشمگیری همراه شده و بدون نیاز به restart‌ و بوت کردن مجدد سیستم میتوان توسط آن چند سیستم عامل را باهم در چند پنجره مجزا در دسکتاپ اجرا کرد .


کمی سرمایه گزاری بر روی پروژه مرجع باز  wine‌ و اعمال تغییرات اختصاصی در آن به نحوی که برآورنده نیازهای اساسی موسسات بزرگ در اجرای برنامه های ویندوزی خاص موسسه در محیط لینوکس باشد تازمانی که این موسسات بتوانند برنامه های خود را کاملا به برنامه هائی کاملا تحت لینوکس تبدیل و اجرا نمایند راهی مطمئن به شمار میرود .


همانطوریکه ملاحظه میشود راههای متنوع و مختلفی وجود دارد تا این مشکل بظاهر بزرگ را بتوان به راحتی حل کرد و بخصوص در کشور ما سرمایه گزاری در این زمینه بعلت مشکلات امنیتی و استراتژیک استفاده از ویندوز کاری عاقلانه و مهم به شمار میرود .


منبع : لینوکس ژورنال

توصیه های مهم به کاربران قبل از نصب گنو/لینوکس

چون برخی از کاربران کامپیوتر با تکیه برتجربیات قبلی خود در محیط ویندوز یکراست به سراغ نصب لینوکس رفته و در این بین کم نیستند کسانی که از همان ابتدا بعلت کمی اطلاعات اولیه در مورد گنو/لینوکس و شکست احتمالی در نصب یا پیکربندی یا استفاده ازسیستم بکلی از استفاده بعدی از لینوکس بعنوان یک سیستم عامل برتر مایوس و گاه برای همیشه دلزده میشوند تصمیم گرفته ام تا در این مقاله توصیه های مهم ناشی ازتجربیاتی را که بعنوان یک کاربر لینوکس کسب نموده ام به همه علاقمندان عرضه نمایم . سعی من بر این است که توضیحاتی را که ارائه میکنم حتی الامکان گویا و قابل فهم بوده و در دسته بندیهای جدا قرار گیرد :

warning

1-      توجه داشته باشید که انتقال از یک سیستم عامل به سیستم عامل دیگر نیازمند کسب آگاهی اولیه و مطالعه در زمینه نحوه نصب و پیکربندی و راههای رفع مشکلات احتمالی سیستم جدید قبل از اقدام به نصب آن است .


2-      در صورتی که تازه کار هستید ممکن است به کامپیوتر دومی (مثل کامپیوتر یکی از دوستانتان یا اداره و ...) با امکان تماس اینترنتی برای جستجوی اینترنتی و یافتن دستورالعملها یا راه حلهای مورد نیاز برای رفع اشکال سیستمتان پس از نصب اولیه نیاز پیدا کنید .


3-      وضعیت سخت افزارهای موجود درسیستم خود (بخصوص کارت گرافیک و مودم ...) را بطور کامل بررسی نموده و نوع و مدل هریک را یاد داشت کنید تا در انتخاب توزیع لینوکس مناسب از آن استفاده کرده یا طی مراحل نصب و پیکربندی سیستم در جاهای مورد نیاز اطلاعات صحیح را انتخاب کنید و از دردسرهای بعدی دور بمانید .


4-      پس از مشورت با افراد صاحب نظر و انتخاب توزیع گنو/لینوکس مناسب با امکانات مورد نظر خود در سایت تخصصی توزیع لینوکس انتخابی وضعیت سازگاری سخت افزارموجود در سیستمتان را با توزیع مربوطه قبل از نصب بررسی و اطمینان حاصل کنید که همه سخت افزارهای شما ، خصوصا کارت گرافیک تان با آن سازگار هستند .


5-      اکثر مودمهای داخلی یا اینترنال فقط با ویندوز سازگار هستند winmodems اگر چه برای برخی از آنها درایورهای لینوکسی هم نوشته شده ولی استفاده از مودم خارجی external  در لینوکس بعلت عدم نیاز به تنظیمات دیگر توصیه میشود . البته میتوانید قبل از انتخاب و خرید مودم اینترنال از پشتیبانی شدن آن در لینوکس در سایت linmodems.org مطمئن شوید.


6-      همیشه از توزیعهای به روزشده و نسبتا ساده تر شروع کنید و بدانید که برای یک مبتدی استفاده از یک توزیع مشکل تر لینوکس مثل redhat  یا  debian  یا slackware  میتواند عواقب مایوس کننده ای به همراه داشته باشد . توصیه من به شما استفاده از mandriva 10  (mandrake linux)   و یا   SUSE 9.3  است.


7-      قبل از آغاز نصب هر سیستم عامل جدید از اطلاعات مهم و حیاتی خود پشتیبان  بر روی سی دی یا دی وی دی یا فلش درایو یا فلاپی تهیه کنید .


8-      با مطالعه بیشتر روشهای مختلف بوت کردن سیستم عامل جدید خود را اعم از بوت از روی هارد دیسک و بوت از روی سی دی یا فلاپی دیسک بیاموزید تا در مواقع ضروری از این امکان استفاده کنید .


9-      در اولین بارهای نصب تنظیمات پیش فرض سیستم را در نصب نرم افزارها یعنی بسته های نرم افزاری مورد نیاز سیستم انتخاب کنید چرا که یک اشتباه در انتخاب یا عدم انتخاب بسته های مورد نیاز سیستم  میتواند به از دست رفتن کارائی بینجامد .


10-   در حین نصب توزیعهای گنو/لینوکس از کامپیوترخود فاصله نگیرید و در مورد پیغامها و پنجره ها و هشدارهای سیستمی احتمالی  که نشان داده میشود و بیانگر وجود مشکلاتی در نحوه نصب یا سخت افزارها یا پیکربندی است حساسیت بیشتری بخرج داده و با اطلاعات کافی نصب را ادامه دهید .


11-   اگر پس از پایان یافتن نصب اولیه و درصورت وجود چند سیستم عامل در کنار هم د راولین مرتبه بوت شدن سیستم  منوی بوت لودر یا همان منوی انتخاب سیتم عاملها را مشاهده کردید و با انتخاب توزیع لینوکس توانستید وارد رابط گرافیکی کاربر شوید باید بدانید که توصیه های فوق را رعایت کرده و از این پس یک سیستم  مجهز به یک توزیع لینوکس زیبا و کارآمد در اختیار دارید .


12-   به روز رسانی کردن سیستم عامل های خانواده گنو لینوکس و نصب بسته های نرم افزاری جدید این روزها با تکیه بر تکنولوژیهای معروفی همچون RPM و apt-get  (به ترتیب تکنولوژی redhat  و debian)کار نسبتا ساده ای است ، اگر چه همواره امکان دریافت کد منبع و کامپایل کردن شخصی برنامه و نصب دستی آن برای کاربران نیمه حرفه ای و حرفه ای وجود دارد اما این کار را به کاربران مبتدی توصیه نمی کنم .

مقدمه ای بر bootpromptدرگنو/لینوکس

هسته کرنل لینوکس این قابلیت را داراست که در آغاز فرایند بوت شدن سیستم فرامین و مقادیر و پارامترهائی را دریافت کند و درروند بوت یا بالا آمدن سیستم عامل از آن استفاده نماید.

این روند گاهی اطلاعاتی را شامل میشود که هسته کرنل به تنهائی قادر به شناسائی آنها نیست و در برخی موارد دیگردر جهت تغییر مقادیر اولیه و پیش فرض هسته وجلوگیری یا اعمال برخی مقادیر و دستورات خاص بکار گرفته میشود.

این وظایف را ممکن است به سادگی برنامه های خاصی به نام بوت لودر(مثل Grub وLILO و loadlin) با قراردادن اطلاعات ضروری در یک فایل متنی و در اختیار گزاردن آن در هر بار راه اندازی سیستم در گنو/لینوکس به انجام برسانند لیکن در صورت عدم وجود بوت لودر فرامین میتوانند از طریق خط فرمان توسط کاربران به هسته کرنل فرستاده شوند .

به هر صورت ممکن است در اینجا این سئوال به ذهن شما خطور کند که با وجود سیستمهای عامل جدید و پیشرفته  گنو/لینوکس که معمولا همه چیز را بخوبی تنظیم و مدیریت میکنند یک کاربر معمولی هرگز به این رشته از اطلاعات نیازی نخواهد داشت اما باید دانست که هر سیستم عاملی نیاز به انجام تنظیماتی برای بهینه سازی دارد که میتوان تعداد زیادی از این تنظیمات را در مرحله راه اندازی با تنظیم برخی  پارامترها انجام داد ، ضمنا هر سیستمی بر اثر فعالیتهای کاربران خود ممکن است دچار مشکلاتی از جمله در مراحل راه اندازی شود و دانستن این اطلاعات کوچک اما ارزشمند در آن زمان کلید حل مشکلات بزرگ خواهند بود.

برای درک بهتر مطلب باید این موضوع را به دو بخش عمده تقسیم کرد . نخست آندسته از پارامترها که توسط هسته کرنل سیستم عامل مدیریت میشوند و سپس آندسته که توسط device driver یا گرداننده های سخت افزار اجرا میگردند .

بعنوان مثال  init=  به هسته میگوید که چه برنامه ای باید ابتدا اجرا شود و در مقابل عبارت aha154x=   اطلاعاتی را به یک درایور کارت سخت افزار نوع اسکازی می فرستد که از چه منابع سخت افزاری می تواند استفاده کند .

نکته : دستورات قابل ارسال به درایورهای سخت افزاری فقط در مورد آن دسته از سخت افزارها قابل اجراست  که درایور آنها در هنگام نصب و کامپایل کردن هسته کرنل مستقیما در داخل هسته ترجمه شده و در مورد سخت افزارهائی که با درایورهای متصل شونده به هسته یا ماژولها modules  اجرا میشوند کاربرد ندارد. (برای مطمئن شدن از نوع درایور اگر از نوع ماژول باشد از دستور lsmod استفاده و لیست ماژولها را میتوان مشاهده کرد) . بصورت خلاصه تر دستورات مربوط به درایورها معمولا فقط توسط آندسته از کاربران حرفه ای گنو/لینوکس که خودشان وظیفه کامپایل کردن هسته و تعین پارامترهای اختصاصی برای آنرا بر عهده دارند مورد استفاده قرار میگیرد .

کسب اطلاعات از سیستم :

در زمانی که هسته لینوکس بصورت کامل بوت شده و بطور کامل فعال باشد  با دستور زیر در محیط shell میتوان دستواراتی را که در هنگام بوت شدن سیستم اجرا شده مشاهده نمود .

cat  /proc/cmdline